Thái độ - kỹ năng - tri thức là những yếu tố sẽ quyết định đến vị trí và kết quả công việc mà bạn sẽ làm sau này.
Với những học sinh có định hướng rõ ràng, ví dụ: học lái xe để chạy grab; hoặc một số trường hợp đặc biệt, có sự đồng nhất giữa nguyện vọng, năng lực, thiên hướng, mục tiêu rõ ràng và điều kiện gia đình. Còn lại đều là câu hỏi khó và rất khó.
Khi đó, học sinh - phụ huynh nên xuất phát từ điều căn bản nhất: học để sau này có nghề nghiệp, có việc làm, có thể nuôi sống bản thân, gia đình, giúp đỡ cha mẹ và đóng góp cho xã hội. Cần bắt đầu từ gốc: nuôi sống bản thân và gia đình.
Vậy các bạn học sinh có biết các tổ chức, doanh nghiệp nói chung người ta trả lương thế nào không? Hay công việc và thu nhập của các bạn sau này phụ thuộc vào điều gì? Trong điều kiện bình thường, chung cho đa số, đó là:
Thái độ. Đây là yếu tố ảnh hưởng lớn nhất dù bạn làm việc gì. Thái độ thể hiện qua: tư duy tích cực - cách nhìn nhận lạc quan về cuộc sống/con người/công việc hay các vấn đề xảy ra; tinh thần trách nhiệm với nhiệm vụ được giao, với bản thân, với gia đình và xã hội; tính kỹ luật; tính đúng hạn; tinh thần vượt khó; tinh thần hợp tác,... Dù bạn có tri thức và kỹ năng tốt đến mấy, nhưng sẽ không ai trả lương cho bạn nếu như bạn luôn tiêu cực, vô trách nhiệm với công việc được giao, thường xuyên không đúng hạn hay vô kỷ luật.
Kỹ năng. Là năng lực làm việc thực tế. Kỹ năng và kiến thức có liên quan và bổ sung lẫn nhau nhưng không phải là một. Để có tri thức bạn cần chịu khó học hỏi. Để có kỹ năng bạn cần kiên trì tập luyện. Ví dụ: nhiều người có tri thức rất tốt về bóng đá, nhưng đa số họ không có kỹ năng của một cầu thủ bình thường. Để trở thành cầu thủ bạn cần đổ mồ hôi nhiều năm trên sân cỏ, không phải qua sách vở hay truyền hình.
Tri thức. Thường được thể hiện qua bằng cấp, nhưng không chỉ có bằng cấp. Bạn có thể có bằng cấp cao nhưng tri thức hạn hẹp hoặc ngược lại. Bằng cấp do nhà trường cấp, tri thức còn do cuộc sống, khả năng tự học và trải nghiệm mang lại. Một số công việc đòi hỏi bằng cấp cụ thể. Trong trường hợp đó, nó là điều kiện cần nhưng không đảm bảo cho bạn cả về vị trí và thu nhập nếu như thái độ, kỹ năng và cả tri thức thật của bạn không đáp ứng yêu cầu.
Thái độ - kỹ năng - tri thức là những yếu tố sẽ quyết định đến vị trí và kết quả công việc mà bạn sẽ làm sau này. Lương, thu nhập, cuộc sống của bạn, nói chung phụ thuộc vào đó.
Khi cân nhắc để quyết định bước vào giai đoạn quan trọng nhất chuẩn bị hành trang thành người tự lập, cũng nên hiểu rõ điều này.
Khúc Trung Kiên
